حجاب از كشف تا منع
www.bhar.blogfa.com/علي اصغر رجاء کارشناس ارشد رشته تاريخ اسلام
مقدمه
كشف و منع حجاب از نظر تاريخي در راستاي جريان بزرگ غرب‌گرايي قرار دارد. كشف حجاب اشاره دارد به آنچه كه استبداد داخلي در برخي از كشورهاي مسلمان در مركز جهان اسلام بعضاً با اشاره و دستورغيررسمي استعمارگران غربي براي رواج بي‌حجابي در ميان زنان و دختران انجام دادند. منظور از منع حجاب اشاره به جرياناتي است كه در تركيه و اروپا و حتي اخيراً آفريقا براي جلوگيري از ورود دختران محجبه به محيط‌هاي آموزشي صورت گرفته و مي‌گيرد. جريان غرب‌گرايي، جرياني است خودخواسته از حكومت‌هايي به ظاهر مستقل كه در اين كشورها از سوي حاكمان آنها در پيش گرفته شد و رفته رفته به غربزدگي انجاميد. غرب‌گرايي جريان اقتباس و پياده‌سازي الگو‌هاي نظامي، آموزشي، اداري و بهره‌گيري از دستاورد‌هاي صنعتي با حفظ فرهنگ و هويت خودي است كه جرياني با پيشينه بيشتر نسبت به غربزدگي است. در غربزدگي، استبداد داخلي به كمك استعمار خارجي سعي كرد تمام الگو‌هاي غربي را با بنيان‌هاي فكري و عقيدتي آن كه با دين و فرهنگ رايج در اين كشورها مغايرت داشت، پياده سازد.
يكي از اين الگو‌هاي غربي، بي‌حجابي زنان و دختران، آموزش مختلط آنان و بي‌بندباري در معاشرت زنان و مردان بود. حاكمان كشور‌هايي چون مصر، تركيه، افغانستان و ايران از طريق زور و اجبار و تصويب قانون و بخش‌نامه سعي در پياده‌سازي آن نمودند. اين الگو به طور مستقيم با ويژگي‌‌هاي فرهنگي و ديني اين منطقه مغاير است. زنان در اروپا به خصوص پس از جنگ جهاني اول با كنار نهادن سنت‌هاي خود در پوشيدن لباس‌هاي بلند به صحنه‌‌هاي سياسي ـ اجتماعي در غرب رو آوردند و همزمان با تبليغات گسترده شركتها براي استفاده از نيروي كار ارزان آنان در كارخانجات صنعتي و رشد فيمنيسم در اروپا خواهان همساني هرچه بيشتر با مردان (آزادي و برابري جنسي) در حقوق و لباس شده به مدگرايي و تظاهر به زيبايي رو آوردند.
در اين نوشته سعي مي‌شود پيشينه، اهداف عوامل و پيامد‌هاي كشف و منع حجاب، بررسي و به بنيان‌هاي نظري اسلام گرايي و روي‌آوردن به حجاب به عنوان نمود آن، اشاره شود.
كشف حجاب
استعمار نو و استبداد داخلي
پيامد‌هاي كشف حجاب
1ـ پيامد‌هاي فرهنگي ـ تاريخي
2ـ پيامد‌هاي اجتماعي ـ سياسي
مقابلة علما و مقاومت توده مردم
.
رفع حجاب در تركيه و عوامل آن
تبيين نظري ظهور و رشد اسلام‌گرايي